Pomoc społeczna
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 701 zł - zwanej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej,
2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 528 zł - zwanej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, przy równoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej okoliczności tj. o ubóstwa; o sieroctwa; o bezdomności; o bezrobocia; o niepełnosprawności; o długotrwałej lub ciężkiej choroby; o przemocy w rodzinie; o potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi; o potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności; o bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych; o trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą; o trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego; o alkoholizmu lub narkomanii; o zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej; o klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:
• osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694 z późn. zm.), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,
b) na podstawie zgody na pobyt tolerowany - w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego; mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043 z późn. zm.), posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo do świadczeń w formie interwencji kryzysowej, schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego przysługuje cudzoziemcom, o których mowa w art. 53 ust. 1 pkt 15 oraz art. 53a ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach.
Podstawą przyznania świadczenia jest wywiad środowiskowy przeprowadzony przez pracownika socjalnego w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o pomoc. Decyzje o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia wydawane są w formie pisemnej.
Podstawę ustalenia danych osoby ubiegającej się o świadczenie, stanu jej zdrowia oraz sytuacji osobistej, rodzinnej i materialnej stanowią odpowiednio aktualne dokumenty, w szczególności:
• dowód osobisty,
• orzeczenie komisji lub zespołu do spraw inwalidztwa i zatrudnienia o stopniu niepełnosprawności,
• dokumenty poświadczające wysokość wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia z podaniem wszelkich potrąceń takich jak zaliczka na podatek dochodowy, składak na ubezpieczenie społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
• zaświadczenie z gminy o wielkości posiadanych hektarów przeliczeniowych
• dowód otrzymywania emerytury lub renty,
• dokument poświadczający uczęszczanie do szkoły o kontynuowaniu przez dziecko nauki,
• oświadczenie, że dziecko nie otrzymuje pomocy materialnej ze szkoły,
• świadczenie o stanie majątkowym,
• decyzja urzędu pracy o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną.
Oprócz danych dotyczących posiadanych źródeł dochodów, sytuacji zawodowej, zdrowotnej, i rodzinnej pracownik socjalny może domagać się od osoby ubiegającej się o pomoc społeczną złożenia oświadczenia o posiadanym stanie majątkowym. Odmowa złożenia takiego oświadczenia może być podstawą do odmowy przyznania świadczenia pomocy społecznej. Przyjmuje się, że z 1 hektara przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 288 zł. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej zobowiązane są do współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Brak współdziałania z pracownikiem socjalnym, nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną, marnotrawstwo zasobów własnych lub przyznanych świadczeń mogą być podstawą do odmowy przyznania, ograniczenia lub wstrzymania świadczeń pomocy społecznej.
RODZAJE ŚWIADCZEŃ ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE:
1. ZASIŁEK STAŁY Jest to świadczenie obligatoryjne (obowiązkowe) przysługujące na podstawie art. 37 ustawy o pomocy społecznej osobom niezdolnym do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnym do pracy, spełniającym kryterium dochodowe i stanowi uzupełnienie dochodu tych osób do kryterium ustawowego. Zasiłek stały ustala się w wysokości: • w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł (kwota obowiązuje od 1 października 2018 r.) miesięcznie; • w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. Kwota zasiłku nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. Świadczenie to jest zadaniem zleconym gminie, finansowanym z budżetu państwa. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, zasiłek stały nie przysługuje. Całkowita niezdolność do pracy oznacza: • całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy, lub o całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji), albo • zaliczenie do I lub II grupy inwalidów, lub • legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (odpowiednie orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności).
2. ZASIŁEK OKRESOWY Świadczenie adresowane do osób i rodzin bez dochodów lub o dochodach, które nie wystarczają na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych (np. z powodu długotrwałej choroby, niepełnosprawności bezrobocia). Wysokość zasiłku jest ustalana w zależności od posiadanych przez osobę lub rodzinę dochodów, tj. do wysokości różnicy między kryterium dochodowym a dochodem. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. W wyjątkowych sytuacjach świadczenie to może być przyznane rodzinie, która nie spełni kryterium dochodowego; Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
3. ZASIŁEK CELOWY Jest to świadczenie fakultatywne przyznawane na podstawie art. 39 ustawy o pomocy społecznej na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Osobom bezdomnym i innym osobom nie posiadającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne. Zasiłek celowy może być przyznany również w formie biletu kredytowanego.
4. SPECJALNY ZASIŁEK CELOWY Jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium ustawowe - w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
ŚWIADCZENIA NIEPIENIEŻNE
- pomoc w postaci schronienia, posiłku, odzieży – realizuje się ją poprzez udzielenie schronienia, poprzez przyznanie tymczasowego miejsca noclegowego w noclegowni, schronisku, domu dla bezdomnych i innym miejscu dającym schronienie (np. ośrodku interwencji kryzysowej, hostelu). Pomoc w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przyznawana osobom, które własnym staraniem nie mogą go sobie zapewnić. Pomoc taka przyznawana dzieciom i młodzieży w okresie nauki w szkole może być realizowana w formie zakupu posiłków;
- sprawienie pogrzebu – obejmuje obowiązek sprawienia pogrzebu w sposób ustalony przez gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego. Sprawienie pogrzebu jest zadaniem własnym gminy i ma charakter obowiązkowy;
- poradnictwo i pomoc instytucjonalna – realizowane są przez GOPS, który oferuje osobom i rodzinom pomoc w formie pracy socjalnej, poradnictwa. Pracownicy socjalni udzielają również pomocy w załatwianiu spraw urzędowych oraz w utrzymaniu kontaktów z otoczeniem. Pomoc ta świadczona jest niezależnie od kryterium dochodowego;
- pomoc w formie USŁUG OPIEKUŃCZYCH lub specjalistycznych usług opiekuńczych przysługuje osobom samotnym, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych, a są jej pozbawione; Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić. Usługi opiekuńcze przyznaje się na wniosek osoby zainteresowanej, po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania, na podstawie decyzji administracyjnej określającej ich zakres, wymiar godzin pracy opiekunki i wysokość odpłatności. Wymiar i zakres usług Ośrodek Pomocy Społecznej ustala indywidualnie dla każdej osoby wymagającej pomocy. Zakres usług obejmuje pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości również zapewnienie kontaktu z otoczeniem. Zasady przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze reguluje Uchwała Nr 24.125.2013 Rady Gminy Czyże z dnia 29 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności, trybu ich pobierania i zwolnień z opłat za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
- składki na ubezpieczenie zdrowotne – GOPS opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne za osoby korzystające z zasiłku stałego, które nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu;
- składki na ubezpieczenia społeczne - za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem (również matka i ojciec współmałżonka) lub rodzeństwem ośrodek pomocy opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
- bilet kredytowany
- praca socjalna;
- pobyt i usługi w domu pomocy społecznej;